Hoe Oikocredit-partner Weziza de toegang tot elektriciteit in Benin verbetert
Statuscheck: Tweeënhalf jaar nadat Oikocredit in de off-grid onderneming Weziza heeft geïnvesteerd, kijken we hoe betere toegang tot elektriciteit de economische ontwikkeling in West-Afrika ondersteunt. Nieuwe minigrids hebben een positief effect gehad op meer dan 2.500 huishoudens en 15.000 mensen.
In april 2021 investeerde Oikocredit €1,4 miljoen in Weziza, een bedrijf in Benin dat zich richt op niet aan het elektriciteitsnet gekoppelde elektriciteit, om 40.000 mensen in het West-Afrikaanse land van elektriciteit te voorzien.
Volgens de Wereldbank heeft slechts 42% van de bevolking van Benin toegang tot elektriciteit. Daarmee ligt het onder het gemiddelde van Afrika ten zuiden van de Sahara als geheel, waar het elektrificatiepercentage 47,5% is.
Weziza is een dochteronderneming van Energicity, een wereldwijd energietransitiebedrijf dat zonne-energieoplossingen biedt aan klanten in opkomende markten.
Voor een update over het werk van Weziza in Benin sprak Oikocredit met Inès Ekagnon, hoofd klantactiviteiten en bedrijfsontwikkeling, Vincenzia Winsou, community manager en regiomanager van de onderneming in Djida en Aplahoué, en Émile Tokémé, regiotechnicus in Takpachiomey.
Het interview werd afgenomen in het Frans en is hieronder vertaald.
Kunt u ons vertellen over uw missie bij Weziza Benin?
Inès Ekagnon: De missie van Weziza is om de bevolking van de buitenwijken en het platteland van Benin toegang te geven tot elektriciteit via innovatieve minigrid-oplossingen. Daarnaast wil Weziza een model van innovatie en ontwikkeling zijn voor Benin. Als hoofd van klantenoperaties en bedrijfsontwikkeling is het mijn taak om strategieën te ontwikkelen om de gemeenschappen die we van dienst zijn te betrekken en aan ons te binden, vanaf de ontwikkelingsfase van het project tot de bouw van de minigrids en hun werking.
Vincenzia Winsou: Als community manager ben ik betrokken vanaf het begin van elk elektrificatieproject, van de opstartfase via de groeifasen tot de afrondingsfase. Ik presenteer de details en voordelen van het project aan de lokale raad voordat ik ze met de gemeenschappen deel. Tegelijkertijd geven mijn team en ik voorlichting over elektrische risico's zodat incidenten kunnen worden voorkomen. Ze kunnen me vragen stellen als dat nodig is.
Émile Tokémé: Ik ben een gemeenschapstechnicus in Takpachiomey, mijn geboortedorp. Ik werd gerekruteerd om de mini-netwerken aan te leggen en ben daarna bij het team gekomen als technicus. Het is een echte kans voor mij en mijn familie, want ondanks mijn diploma was ik gedwongen om op het land te werken.
Hoe verhoudt uw missie zich tot de huidige situatie in Benin?
Inès: In Benin heeft slechts 53,9% van de stedelijke bevolking toegang tot elektriciteit, tegenover slechts 6,6% in periurbane en rurale gebieden. Sommige regio's van het land zijn niet eens opgenomen in programma's die gericht zijn op het uitbreiden van de toegang tot elektriciteit, wat betekent dat ze minstens het komende decennium geen elektriciteit zullen hebben. We hebben de departementen Zou, Collines en Couffo aangewezen als de beste plaatsen om onze oplossingen te implementeren, omdat deze gebieden een groot economisch en gezondheidspotentieel hebben, maar zich zonder elektriciteit niet kunnen ontwikkelen.
Vincenzia: In feite hebben veel dorpen in Benin geen toegang tot elektriciteit. We hebben een rondreis door het land gemaakt om ze te identificeren. Voorlopig zullen 40 locaties van elektriciteit worden voorzien en vanaf 2024 zullen we daar andere plaatsen aan toevoegen.
Hoe reageerden de lokale gemeenschappen op jullie komst?
Vincenzia: In het begin was het niet gemakkelijk, omdat sommige operatoren al projecten hadden gelanceerd om elektriciteit te leveren zonder het project echt uit te voeren. De mensen die ik ontmoette geloofden niet in ons. Ik moest ze overtuigen met solide argumenten en ik moest deadlines stellen voor ons werk, die we nauwgezet hebben gerespecteerd. Uiteindelijk konden onze klanten die niet meer werkten - door een gebrek aan elektriciteit - dankzij onze aanpak hun activiteiten hervatten.
Emile: De komst van Weziza heeft alles veranderd in Takpachiomey, waar ik woon en werk, want we leven niet langer in duisternis. Er zijn 's avonds minder veediefstallen en mensen kunnen hun gang gaan: vis of vlees verkopen omdat ze bijvoorbeeld een vriezer kunnen gebruiken, of werken als lasser of molenaar. Dit versterkt de economie.
Hoe zijn financiële inclusie en sociale verantwoordelijkheid geïntegreerd binnen Weziza?
Inès: We integreren ze door gediversifieerde betaaloplossingen aan te bieden zodat klanten kunnen profiteren van onze faciliteiten. Dankzij het systeem voor het huren van materiaal kunnen de betalingen bijvoorbeeld worden gespreid naargelang de middelen van elke abonnee. Op dezelfde manier bieden we een financieringsprogramma voor vrouwen, waarbij ze 1.000 XOF betalen voor een elektriciteitsaansluiting in plaats van 17.000 XOF. De resterende 16.000 XOF kan later worden betaald.
Vincenzia: De sociale impact van onze initiatieven is net zo belangrijk als de economische impact. Toen ik sommige gemeenschappen bezocht, was er geen handel omdat je dan naar de stad moest verhuizen om te werken. Nu, dankzij de toegang tot elektriciteit, toegang tot apparatuur en onze ondersteuning, hoor ik onze klanten en abonnees onder andere zeggen: "We hebben onze winstmarges vergroot" en "We hebben onze omzet verhoogd". Ik merk dat mensen gelukkiger en tevredener zijn en dat betekent veel voor me.
Hoe heeft de financiering van Oikocredit jullie concreet geholpen?
Inès: De investering die we van Oikocredit hebben gekregen, helpt ons om onze doelstellingen te bereiken, zoals het opzetten van 20 minigrids. Het helpt ons ook om de toegang te financieren tot materialen en apparatuur die nodig zijn voor de productie, en om ons leaseprogramma uit te voeren, waarmee gezinnen voor een vast bedrag diepvriezers of elektrische molens kunnen gebruiken. Dankzij de investering van Oikocredit hebben we nu een groot deel van de minigrids geïnstalleerd, met een positief effect op meer dan 2.500 gezinnen en 15.000 mensen. We hebben 520 actieve klanten geregistreerd, waaronder 91 vrouwen.
Vincenzia: We hebben inderdaad kunnen profiteren van installaties: elektrische molens, batterijen, zonnepanelen, elektriciteitspalen... In de technische ruimte waar ik nu ben, hebben we bijvoorbeeld 72 batterijen en 60 zonnepanelen. Door onze capaciteiten te vergroten dankzij de financiering kunnen we ook het onderhoud ondersteunen. In geval van storing, wat zeldzaam maar niet onmogelijk is, hebben we een gratis nummer van maandag tot vrijdag zodat mensen ons kunnen waarschuwen en wij snel kunnen reageren. In het weekend ben ik persoonlijk bereikbaar als dat nodig is.
Laten we het hebben over de financiering van apparatuur. Kunt u ons meer vertellen over elektrische molens en hun potentieel in Benin?
Inès: Voorheen werden molens op diesel gebruikt in de gebieden waar we werken. Deze molens staan over het algemeen ver van het dorp en zijn erg vervuilend. Nadat we veldstudies hadden uitgevoerd, leveranciers hadden geïdentificeerd, apparatuur hadden gekocht en de lokale bevolking hadden opgeleid, konden we in plaats daarvan elektrische molens inzetten.
De voordelen zijn onmiskenbaar: vrouwen hoeven niet langer kilometers te reizen om hun graan of maïs te malen, omdat ze een molen tot hun beschikking hebben die ook geen CO2 uitstoot. En dankzij deze molens, die zeer weinig onderhoud vergen in vergelijking met molens die op diesel draaien, hebben we tot 35% bespaard op onderhoudskosten. Tot slot kunnen molengebruikers ook hun inkomen verhogen met de apparatuur (bijvoorbeeld door een kleine maalderij te runnen).
Dankzij Oikocredit zijn we van plan om in de nabije toekomst minstens 16 elektrische molens in te zetten.
Een laatste vraag. Hebben jullie hoop of verwachtingen voor toekomstige initiatieven?
Inès: We hopen dat de samenwerking met Oikocredit blijvend zal zijn, zodat we de economische, gezondheids-, sociale en onderwijssystemen in deze gebieden kunnen blijven verbeteren.
Vincenzia: Ons doel is om in 2024 in nog meer plaatsen toegang tot elektriciteit te bieden. De machine stopt nooit bij Weziza!
Emile: Ik denk aan het reguleren van de prijs van Khw, zodat boeren met onregelmatige inkomsten de kosten beter kunnen dragen. Een elektriciteitsboorproject voor de landbouw zou ook relevant kunnen zijn in Benin.